1

Fan nomi

Qisqacha mazmuni

2

Muhandislik etikasi

O‘zR suv xo‘jaligini avtomatlashtirish holati va rivojlanish perspektivalari. O‘zbekistonda irrigatsiya tizimlarining rivojlanish tarixi. Gidromeliorativ tizimlar avtomatlashtirish va boshqarish ob’ekti sifatida. ABT , IChABT, TJABT va boshka umumiy terminologik tushunchalar. Gidromelioratsiya tizimlarini avtomatlashtirish va boshkarishda mutaxassisning roli va tutgan o‘rni. Gidromeliorativ tizimlari, nasos stansichlari, gidrotexnika inshootlarining avtomatlashtirish vositalarini ekspluatatsiyasi mutaxassisi. Shu jumladan, suv xo‘jaligi kompleksi ob’ektlarining asosiy uskuna va qurilmalari, avtomatikaning texnik vositalari, zamonaviy raqamli texnika, axborot texnikasi, mikroprotsessor texnikasi, kompyuter texnologiyalarini zamonaviy texnologik jarayonlarni avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari (ASUTP). Gidromeliorativ tizimlarida ilmiy- texnik progress. Institutda ilmiy-tekshirish ishlari. Talabalar ilmiy jamiyati. TIQXMMI va uning tarixi. O‘zbekistonda uzluksiz ta’limning milliy dasturi.

3

Elektronika va mikroprotsessor texnikasi

Elementlarni qo‘llashning nazariy masalalari, fotoelementlar, yarim o‘tkazgichlar, diodlar, tranzistorlar, stabilizatorlar, ta’minlash bloki, to‘g‘rilagichlar, filtrlar, kuchaytirichlar, matiqiy elementlar, analog va raqamli integral mikrosxemalarning asosiy element bazasi, integral operatsion kuchaytirgichlar bazasida yig‘ilgan o‘zgarmas va o‘zgaruvchan tok kuchaytirgichlari, mikroprotsessor texnikasining funksional elementlari, klassifikatsiyasi va tarkibi, signallarni o‘zgartirish va ishlov berish

4

Avtomatikaning texnik vositalari  va raqamli   avtomatika

Avtomatikaning texnik vositalari klassifikatsiyasi, statik va dinamik xarakteristikalari, texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishning umumiy sxemasida texnik vositalarning o‘rni, informatsion, texnologik operatsiyalarning texnik vositalari. Avtomatlashtirish datchiklari: parametrik datchiklari – aktiv va reaktiv karshiligi generatorli datchiklari, fizik parametrlar datchiklari, funksional va mantikiy elementlari, kuchaytirgichlar, komanda beruvchi, solishtiruvchi va maxsus qurilmalari, diskret elementlar va uskunalar, ijrochi mexanizmlar, avtomatik rostlagichlar, elektr manbalar, avtomatlashgan tizimlar tomonidan qo‘yiladigan dinamik va metrologik xarakteristikalar. Operativ boshqarish va nazorat vositalari. Raqamli texnika asoslari. Mantiqiy algebrasi. Impuls texnikasi. Shifratorlar, deshifratorlar. Takt impulslar generatorlar. Modulyatorlar va demodulyatorlar. Analog – raqamli o‘zgartirgichlar (ASP), raqamli analog o‘zgartgichlar, interfeys, boshqarish uchun kompyuter bilan bog‘liqligi.

5

Texnologik nazorat asboblari va usullari

Texnologik nazorat asboblari va ularning klassifikatsiyasi. Avtomatlashtirilgan texnologik nazorat tarkibi. Avtomatlashtirilgan o‘lchov, avtomatlashtirilgan signalizatsiyasi. Avtomatlashtirilgan axborot yig‘ish. Avtomatlashtirilgan saralash. Texnologik nazorat asboblari, o‘lchash xatoliklari va aniqlik sinfi. Texnologik nazorat asboblarining tuzilishi va asosiy elementlari. Suyuklik va sochiluvchan moddalar satxining balandligini nazorat kilish. Suyuqliklarning tarkibini analiz qilish. Moddalarning namligini o‘lchash. Avtomatlashtirilgan nazorat sistemlari va uning samaradorligi. Pnevmatik o‘zgartkichlar. Texnologik signallash, ximoya va blokirovkalash sxemalari va kurilmallari.

6

Avtomatik boshqarish nazariyasi

Boshqarish ob’ekti, boshqaruvchi uskuna, ta’sirlar , statsionar va nostatsionar tizimlar, bir o‘lchamli va ko‘p o‘lchamli tizimlar,barqarorlashtiruvchi (stabillashtiruvchi), dasturli va kuzatuvchi tizimlar, chiziqli dinamik tizim, dinamik tizimning o‘tish funksiyasi, o‘tish jarayonining sifati,o‘tish jarayoni sifatining amaliy ahamiyati, rostlash vaqti, statik xato, ortiqcha rostlash, tebranuvchanlik, so‘nish dekrementi tushunchalari, Solodovnikov qutilari, sintez masalasi, avtomatik boshqarish tizimlari (ABT) ning elementlari va bo‘g‘inlarni xamda ABT larning tasnifi, chiziqli ABT lar nazariyasi bo‘yicha bilimlar: chiziqli ABT larni matematik ifodalash, ularning statsionar rejimlari va barqarorligi, ulardagi o‘tish jarayonlarining sifati xamda ABT larning dinamik xossalarini korreksiyalash va sintez qilish tartibi, nochiziqli ABT lari, ularning xususiyatlari, statsionar rejimlari va barqarorligi, ulardagi o‘tish jarayonlarini sifati va korreksiyalash to‘g‘risidagi tushunchalar, diskret va optimal ABT lar hamda ularning asosiy ko‘rinishlari, boshqarish, modellashtirish va identifikatsiya, boshqarish ob’ekti, boshqarish tizimi, boshqarish algoritmi, aprior va aposterior informatsiya, model – boshqarish ob’ekti haqida mujassamlangan informatsiya, modellashtirish, analitik va eksperimental (tajribaviy) usullar modellarning turlari, matematik modellar analitik usul qo‘llanilganida olinadigan natijalarni qayta ishlash

7

Boshqaruv ob\yektlarini identifikasiyalash

Identifikatsiyalash mezoni, modellarning tasnifi, statik va dinamik modellar, statsionar va nostatsionar modellar, texnologik jarayonlar va ob’ektlarni modellarini shakllantirish usullari va boshqaruv tizimlarini zamonaviy xisoblash usullari. Fazo va xolatlar usulli va boshqalar, turgunlik analizi va xisoblash boshqaruv tizimlarini analiz iva sintezi, modellashtirish masalalarini yechish uchun dasturiy vositalar.p

9

Axborot tizimlarining ishonchliligi va xavfsizligi asoslaari

Boshqaruv tizimlari va axborot tizimlarining ishonchliligi va xavfsizliginning umumiy masalalari, ularning texnologik jarayonlar va ob’ektlarni ishonchliligini aniqlashning zamonaviy xisoblash usullari

10

Avtomatik tizimlarni loyihalash

Loyihalashning umumiy masalalari va loyihalashda asosiy me’yoriy hujjatlar. Avtomatik tizimlarni loyihalash, texnologiya va texnologik jihozlarni muofiqlashtirish, me’yoriy hujjatlar, loyihalarning tarkibi va mazmuni, texnologik jarayonlarning struktura, funksional-texnologik va prinsipial sxemalari, boshqariluvchi ob’ektlarni tadqiq etish, rostlagichlar turini, nazorat o‘lash asboblari va avtomatlashtirish vositalarni tanlash. Birlamchi o‘lchash o‘zgartgichlarini tanlash, ijro mexanizmlarini tanlash, rostlash organlarini tanlash. Avtomatik sistemalarining elektr manba qurilmalarini loyihalash. Shchit va pultlarni loyihalash. Avtomatik sistemalarning yerga ulash qurilmalarini loyihalash. Avtomatik sistemalarning puxtaligi va texnik – iqtisodiy samaradorligi.

11

Loyihalashni avtomatlashtirilgan tizimlari

Loyihalash jarayonini avtomatlashtirilgan tizimlarining asosiy komponentlari. Loyihalash jarayonlarini modellashtirish. Sxemalar ishlab chiqish. Loyihalash jarayonining avtomatlashtirilgan tizimlari arxitekturasi. Ma’lumotlarning modeli. Loyihalash jarayonining avtomatlashtirilgan tizimini realizatsiya qilish metodologiyasi. LJAT ni ishlab chiqish vositalari va usullari. Mashina grafikasi. Interaktiv grafik tizimi. Samarali ma’lumotlar bazasini yaratish. Loyihalash jarayonining avtomatlashtirilgan tizimining injenerlik usullari.AutoCAD, AutoCAD (Kompas): umumiy ma’lumotlar; koordinatlar tizimi; oddiy (primitiv)lar xossalari; ekranni boshqarish; ob’ektlarni qurish; chizmalarni shakllantirish komandalari; chizmalarni tahrirlash; fazo va chizma kompanovkasi; uch o‘lchamli ob’ektlarni shakllantirish; uch o‘lchamli fazoda tahrirlash; uch o‘lchamli modellarni vizuallashtirish; ilovalar bilan ishlash.

12

Gidromeliorativ tizimlarda texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish

Gidromeliorativ tizimlari, nasos stansiyalari, gidrotexnika inshootlari, ichimlik suvi nasos stansiyalari texnologiyasi, avtomatlashtirish vositalari bilan ta’minlanganlik xolati haqida tasavvur hosil qilishi; gidromeliorativ tizimlarni boshqaruvi muammolari va tizimli yondashuv, lokal va kompleks avtomatlashtirish, gidromeliorativ tizimlarini bir–biriga bog‘liq bo‘lgan avtomatlashtirish masalalari, suv xo‘jaligi ishlab chiqarishi ob’ektlarining avtomatlashtirish ob’ekti sifatidagi tavsifi, texnologik boshqaruv ob’ektlarining dinamik xususiyatlarini baholash va gidromeliorativ tizimlarni namunaviy texnologik jarayonlarini avtomatlashtirish masalalari yuzasidan amaliy bilimlarga ega bo‘lishi; gidromeliorativ tizimlarda kompleks avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarini qo‘llash masalalari

13

Avtomatik tizimlar va elektr vositalarning montaji, sozlash va ekspluatatsiyasi

Avtomatlashtirilgan ob’ektning ishlab chiqarish va texnik tavsifi, texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish tavsifi; nazorat o‘lchov asboblari va avtomatika xizmatining vazifasi va ahamiyati; avtomatlashtirilgan tizimlarni, texnik vositalarni va nazorat o‘lchash asboblarini sozlash, ekspluatatsiya qilish va ularga texnik xizmat ko‘rsatish bo‘yicha amaliy bilimga ega bo‘lish; nazorat asboblari va avtomatikaga texnik xizmat ko‘rsatish; avtomatlashtirilgan vosita va asboblari vedomostlar; nazorat o‘lchov asboblari va avtomatika xizmati toifasini aniqlash; nisbiy ish sig‘imi koeffitsienti ko‘rsatgichi; kontrol o‘lchov asboblari va avtomatika xizmatining tarkibini aniqlash; ta’mirlash ishini o‘tkazish; asboblarni ko‘zdan kechirishni tashkillashtirish va o‘tkazish; xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar soni va malakasini aniqlash; texnik xizmat ko‘rsatish guruhi; texnik xizmat ko‘rsatish punktida mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi; ishga tushirish, sozlash va montaj qilish ishlari; montaj ishlarining kalendarli reja – grafigi;

14

Raqamli texnikaga kirish va avtomatika asoslari

TJABT (ASUTP) tushunchasi; sug‘orish tizimlarini texnologik boshkaruv ob’ektlari; avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari va kibernetik tizimlari; GM tizimlarini boshqaruvi muammolari va tizimli yondashuv; lokal va kompleks avtomatlashtirish; GM tizimlarini bir – biriga bog‘liq bo‘lgan avtomatlashtirish masalalari; avtomatlashtirilgan tizimlarning funksiyalari va tarkibi; boshqaruv tizimlari. ABT larning texnik vositalari; TJABTlar mikroprotsessor texnikasi; TJABT ning funksional tarkibi; TJABT ning matematik ta’minoti; TJABT ob’ektlarini formalizatsiyalash; TJABT ning boshqaruv kompleksi; blok sxemalarining tiplari; algoritmlar; dasturlar; raqamli boshqaruv; informatsiya yig‘ish tartibi; operator maslahatchisi tartibi; supervizor boshqaruvi; gidromeliorativ tizimlarning TJABTlarda kommunikatsiyasi va aloqa; kompyuter bilan bog‘lash uchun qurilmalari; ob’ekt bilan modemli aloqa; TJABTda informatsion texnologiyalar; TJABTni tashkil qilish tartibi va bosqichlari; kanalning sxematik rejasi va basseynni boshqarish uchun tashkiliy – texnikaviy avtomatlashtirilgan strukturani tarkibi; kanalning rejimlarini boshqarish algoritmi; TJABTning iqtisodiy samaradorligi.

Raqamli boshqarish tizimi, Raqamli mikrosxema nima. Avtomatikaning raqamli qurilmalari. Raqamli texnikaning asosiy komponentlari. Mantiqiy VA, YOKI, YO‘Q, VA-YO‘Q, YOKI-YO‘Q elementlar va ularning elektr analoglari (o‘xshashlari). Yarim o‘tkazgichli elementlarning tuzilishi, qo‘llanilish sxemalari. Analog signallar. Diskret signallar. Egri chiziqning diskret shakli. ARO‘, RAO‘ haqida tushuncha. Avtomatik elementlar. Avtomatikaning kontaktli elementlari. Relelarni turlari, ishlash prinsipi. Rele himoyasi. Datchiklar va ularning turlari, ishlash printsipi. Avtomatik boshqarish  tizimining funksional strukturasi.

SCADA tizimi arxitekturasi. SCADA tizimining konfiguratsiyasi. SCADA da ma’lumotlarni vizuallashtirish. SCADA da jarayonlarni boshqarish. Ma’lumotlarni tahlil qilish va hisobot berish. Xavfsizlik va ma'lumotlarni himoya qilish. SCADA ning boshqa tizimlar bilan integratsiyasi. Foydalanuvchi interfeysini loyihalash. SCADA tizimini joylashtirish va masshtablash. SCADA ni avtomatlashtirish va rivojlantirish tendentsiyalari. SCADA tizimlaridan foydalanishga misollar. SCADA tizimini disk raskadrovka va texnik xizmat ko'rsatish. SCADA tizimining amaliy misollari va ko'rgazmasi. SCADA kelajagi va muammolari.

№

Fanning nomi

Fan haqida qisqacha ma’lumot

1.

Research Methodology

The subject of Research Methodology at the master's degree level focuses on equipping students with the knowledge and skills necessary to conduct high-quality research in their respective fields of study. It provides a comprehensive understanding of the research process, methodologies, and techniques used in academic research.

2.

Research on Control Objects

Research on Control Objects involves studying and analyzing systems or processes that can be controlled or manipulated to achieve desired outcomes. Control objects can range from physical systems, such as industrial processes, robotics, and energy systems, to biological systems, such as ecological systems, biological organisms, and disease dynamics.
The primary goal of research in the field of Control Objects is to develop models, algorithms, and control strategies to effectively manage and optimize the behavior of these systems. Researchers investigate various aspects, including system identification, modeling, simulation, optimization, and control techniques.

3.

Optimum, adaptive and multilevel control systems

Optimum Control Systems: Optimum control refers to the design and implementation of control strategies that aim to minimize a specific performance criterion or objective. The objective can vary depending on the specific application and may include minimizing energy consumption, reducing error or deviation from a desired setpoint, maximizing system efficiency, or achieving optimal trajectory tracking. Optimum control systems typically involve mathematical optimization techniques to determine the optimal control inputs that lead to the desired system behavior. These systems often rely on models of the controlled processes and use optimization algorithms to compute the control actions that optimize the desired performance.
Adaptive Control Systems: Adaptive control systems are designed to adjust their control parameters or strategies in real-time based on the changing dynamics of the controlled process or system. These systems incorporate adaptive algorithms that continuously monitor the system behavior, estimate the unknown or time-varying parameters, and update the control actions accordingly. The adaptive mechanisms enable the control system to adapt to uncertainties, variations, and disturbances in the controlled process, ensuring system stability and performance. Adaptive control is particularly useful in situations where the process characteristics change over time or are not completely known.
Multilevel Control Systems: Multilevel control systems involve the hierarchical organization of control loops or layers to handle complex systems with multiple levels of control objectives. In a multilevel control system, different control loops operate at different levels of abstraction and handle distinct control objectives. Typically, a higher-level control loop sets the reference or desired behavior for the lower-level control loops, which are responsible for regulating specific aspects of the system. For example, in a manufacturing process, the higher-level control loop may focus on production rate optimization, while lower-level control loops handle temperature control, pressure regulation, or material flow control. The multilevel structure allows for decentralized control and enables efficient management of complex systems by dividing the control tasks into manageable subsystems.

4.

Modeling and optimization of aquaculture objects

Modeling and Optimization of Aquaculture Objects is a subject that focuses on the master's degree program in Automation and Control Technology Process. It explores the application of advanced modeling and optimization techniques to enhance the performance and efficiency of aquaculture systems.
The subject delves into developing dynamic models for aquaculture systems, considering factors such as water quality, oxygen supply, temperature control, and fish growth dynamics. It also covers control strategies for optimizing key parameters in aquaculture production, including feeding rates, oxygen levels, and water flow.
Students learn about monitoring and control systems for water quality parameters in aquaculture, such as pH, dissolved oxygen, ammonia levels, and temperature. They gain insights into designing and implementing sensors, data fusion algorithms, and decision support systems for real-time monitoring and decision-making.
The subject explores the behavior of fish in aquaculture systems and its impact on system performance. It investigates feeding strategies, energy efficiency, and sustainability aspects in aquaculture operations. Students also gain knowledge about the integration of automation, robotics, and emerging technologies to improve tasks such as monitoring, feed distribution, and water quality control.
Moreover, students are exposed to multi-objective optimization techniques to simultaneously optimize conflicting objectives in aquaculture systems, such as maximizing fish growth while minimizing energy consumption or reducing environmental impacts.

Overall, this subject equips students with the skills and knowledge to model aquaculture systems, optimize key parameters, implement control strategies, and leverage automation technologies to enhance the efficiency, productivity, and sustainability of aquaculture operations within the context of automation and control technology processes.